ร.อ.ธรรมนัส พรหมเผ่างานเข้าหลังส.ส.พรรคก้าวไกลร่วม 51คนขอให้วินิจฉัยสมาชิกภาพความเป็น ส.ส. และตำแหน่งรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ของ กลุ่มดังกล่าวแล้วศาลรัฐธรรมนูญมีมติรับพิจารณาคำร้องของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
กรณีนี้สืบเนื่องมาจาก ส.ส.พรรคก้าวไกลยื่นหนังสือต่อประธานสภาผู้แทนราษฎรเมื่อปลายเดือน พ.ค. ให้ส่งเรื่องต่อไปยังศาลรัฐธรรมนูญเพื่อพิจารณาว่า รมช.เกษตร ผู้นี้ควรพ้นจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรหรือไม่ เนื่องจาก “มีลักษณะต้องห้าม มีคดีเกี่ยวข้องกับยาเสพติดและเคยจำคุกในประเทศออสเตรเลีย”
ศาลรัฐธรรมนูญระบุในเอกสาร ว่าศาลพิจารณาข้อเท็จจริงตามคำร้องและเอกสารประกอบคำร้องแล้วเห็นว่า ส.ส. จำนวน 51 คน ซึ่งเป็นจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในสิบของจำนวนสมาชิกทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ของสภาผู้แทนราษฎร เข้าชื่อร้องต่อประธานสภาผู้แทนราษฎร ขอให้ส่งคำร้องไปยังศาลรัฐธรรมนูญเพื่อวินิจฉัยว่าสมาชิกภาพของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรของผู้ถูกร้องสิ้นสุดลงตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 101 (6) ประกอบมาตรา 98 (10) และความเป็นรัฐมนตรีของผู้ถูกร้องสิ้นสุดลงตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 170 วรรคหนึ่ง (4) ประกอบมาตรา 160 (6) และมาตรา 98 (10) หรือไม่
ศาลเห็นว่ากรณีนี้เป็นไปตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 82 วรรคหนึ่ง และมาตรา 170 วรรคสาม ประกอบมาตรา 82 วรรคหนึ่ง และ พรบ. ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2561 มาตรา 7(5) และ (9) จึงสั่งรับคำร้องนี้ไว้พิจารณาวินิจฉัย และแจ้งให้ผู้ร้องทราบ พร้อมส่งสำเนาคำร้องให้ผู้ถูกร้องยื่นคำชี้แจงแก้ข้อกล่าวหาต่อศาลรัฐธรรมนูญภายใน 15 วัน นับแต่วันที่ได้รับสำเนาคำร้องตาม พ.ร.บ. ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2561 มาตรา 54
ส่วนการพิจารณากรณีให้ผู้ถูกร้องหยุดปฏิบัติหน้าที่ ส.ส. และรัฐมนตรีหรือไม่นั้น ศาลรัฐธรรมนูญเห็นว่า ข้อเท็จจริงตามคำร้องและเอกสารประกอบคำร้องยังไม่มีเหตุอันควรสงสัยที่จะมีคำสั่งให้ผู้ถูกร้องหยุดปฏิบัติหน้าที่ จึงมีคำสั่งว่าผู้ถูกร้องไม่ต้องหยุดปฏิบัติหน้าที่ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 82 วรรคสอง
ทั้งนี้สืบเนื่องจากในการอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาลเมื่อ 27 ก.พ.ที่ผ่านมา ร.อ.ธรรมนัสถูกฝ่ายค้านกล่าวหาว่าขาดคุณสมบัติการเป็นรัฐมนตรี เนื่องจากมีคำพิพากษาของศาลออสเตรเลียในคดียาเสพติดเมื่อ 26 ปีก่อน
โดยร.อ.ธรรมนัสแก้ข้อกล่าวหาของฝ่ายค้านโดยยืนยันว่า เขาเข้าดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีโดยชอบด้วยกฎหมายและไม่ขัดรัฐธรรมนูญอย่างแน่นอน
ร.อ.ธรรมนัสกล่าวว่า การเข้าสู่ตำแหน่งทางการเมืองเป็น ส.ส.พะเยา คณะกรรมการการเลือกตั้งได้ตรวจสอบคุณสมบัติเรียบร้อยแล้ว ไม่เคยมีประวัติอาชญากรรมว่าถูกต้องโทษโดยศาลไทยแม้แต่ครั้งเดียว
ส่วนคำพิพากษาของออสเตรเลียนั้น ร.อ.ธรรมนัสอ้างว่าเป็นการตัดสินแบบ “pre-sentence” คือมีการเจรจาก่อนมีการพิจารณาคดีแบบลูกขุน และยืนยันว่าไม่ได้เกี่ยวข้องกับการนำเข้าเฮโรอีน
“ผมอยากจะกราบเรียนท่านประธานว่า ผมไม่ได้รับสารภาพว่า ผมเป็นผู้นำเข้า ส่งออก จำหน่าย และผลิต สิ่งเสพติดให้โทษประเภทเฮโรอีน” ร.อ. ธรรมนัสกล่าวและบอกด้วยว่า “สิ่งที่เจ้าหน้าที่ตำรวจปราบยาเสพติดของรัฐนิวเซาท์เวลส์อ้างว่าเป็นเฮโรอีน 3.2 กก. นั้น “มันคือแป้ง” ร.อ.ธรรมนัส กล่าวในการอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาลเมื่อ 27 ก.พ.ที่ผ่านมา